Është foto ikonike, një nga fotot që tre dekada më parë frymëzoi balerinën Xho Ueldon të kërkonte historinë e motivit të leopardit. Zbulimet e saj janë përmbledhur në një libër: “Egërsia: Historia e Motivit të Leopardit”, ku Ueldon ndan në grupe, gjen origjinën dhe evolucionin e një prej motiveve më të kudogjendura të modës.
“Kit ishte pika e nisjes. Kur isha e vogël, mahnitesha prej saj”, thotë Ueldon në një intervistë. “Dukej fantastike me ato motive, një figurë e fortë. Por ishte gjithashtu grua e mençur. Për mua, motivet e leopardit ishin ato që i bashkonin këto dy aspekte”.
“Motivet e leopardit dhe pamjet me feline, në përgjithësi, janë përdorur për të treguar pushtet, pavarësi dhe vetëbesim për shekuj të tërë”, thotë Ueldon.
“Leopardët janë parë si kafshë të egra, shumë të zhdërvjella”, thotë ajo. “Mendoj se njerëzit ndiejnë një lidhje të lashtë me to.”
Historikisht, leopardët kanë luajtur një rol mbizotërues nëpër ikonografitë e botës. “Gruaja e Ulur e Çatalhöyük”, një figurë argjile, që mendohet të jetë bërë 6000 vite më parë, tregon një femër që e ka vendosur krahun mbi një leopard.
Seshat, perëndia egjiptiane e mençurisë, përshkruhet shpesh e veshur me një gëzof leopardi apo gepardi. Perëndesha Xi Uangmu, e njohur gjithashtu si Nëna Mbretëreshë e Perëndimit në mitologjinë kineze, përshkruhet me dhëmbë tigri dhe me bisht leopardi.
“Gjatë shekujve të 18-të dhe të 19-të, gëzofet dhe rrobat e leopardit përdoreshin për të treguar pasuri dhe status”, thotë Ueldon. “Kur hymë në shekullin e 20, me prodhimin në masë, rrobat me motive leopardi hynë në tregjet kryesore dhe nisën të kenë domethënie moderne”.
Një trend evolucioni
Reputacioni i motiveve të leopardit ka pësuar ndryshime të shumta që atëherë. Janë quajtur provokuese dhe të ulëta, të rrezikshme. Edhe janë veshur nga yjet më të njohura, por edhe janë quajtur si rroba shumë të lira. Në botën e muzikës e të kinemasë, gratë e veshur me motive leopardi janë identifikuar si të liga, të cekëta e të lehta, gjë që Ueldon e vë në dukje me një sërë kapitujsh, të titulluar “Gruaja Trofe”, “Mamaja e Keqe” dhe “Femra Fatale”.
Megjithatë, motivet janë përqafuar edhe nga shtresa e lartë e modës. Kristian Dior ka qenë stilisti i parë që ka vendosur motive leopardi në vend të gëzofit, në vitin 1947. Ikona të modës si Zhozefinë Bejkër, Elizabet Tejlor, Xheki Kenedi dhe Edi Sedguik kanë veshur të gjithë të njëjtin motiv.
Në dekadat e fundit, Bijonse i ka veshur publikisht këto motive, bashkë me Ana Uintour dhe Mishel Obamën. Sezon pas sezoni, revistat e modës kanë lëvduar kthimin e leopardëve mbi pasarela, që nga Balmaini, Armani, e deri te Kavali e Givençi.
“Motivet e leopardit kanë marrë drejtime nga më të ndryshmet, sepse janë të hapura për interpretime”, tha Ueldon. “Mund të shihen si neutrale, që shkojnë shumë të kombinuara me ngjyra guximtare, por mund të qëndrojnë për bukuri dhe më vete”.
“Pëlqimi ynë nis që nga lidhja që kemi me kafshën. E admirojmë dhe ia kemi frikën. Na duket e parezistueshme, por prapë e dimë që është e rrezikshme. Felinët kujtojnë veprimtari nate, dhe dëshirën për të luajtur. E gjitha kjo nënkuptohet me këtë motiv për gruan ë e vesh”.
Këto diktomi mund të shpjegojnë se pse motivet e leopardit kanë vazhduar për aq shumë kohë në imagjinatën e publikut si dhe pse kanë ende famë mes konsumatorëve të ndryshëm. Ueldon beson se ky trend është sot më domethënës se kurrë.
“Në të gjitha trajtat, si i sofistikuar, luksoz, rebel, seksi… motivet e leopardit tregojnë diçka. Nuk mund të injorohen, edhe po të mos i pëlqeni. Prandaj janë aq mbizotërues në kulturën e sotme.
“Në një kohë kur gratë po tërhiqen në drejtime të ndryshme dhe përpiqen të afirmojnë atë që do të thotë të jesh grua e fortë, ky motiv duket domethënës. Sikur thotë: “Dua të bie në sy.
